Sociale fobie, mijn eerste diagnose

24 juli 2017 door Mariska Vredegoor

GGZ in 2002

In 2002 kwam ik dankzij mijn zus bij het Ggz terecht en kreeg ik gesprekken met een psycholoog en later met een sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV’er). Doordat ik alleen maar antwoord gaf op de vragen die mij gesteld werden en geen verdiepende antwoorden gaf, gaven ze me de diagnose sociale fobie. Een autisme spectrum stoornis (ASS) kwam nog helemaal niet ter sprake.

Wantrouwen

De sociale fobie was echter wel aanwezig. Ik had buiten mijn familie om (die hebben mij altijd gesteund en waren er voor mij), te veel tegenslagen gehad en te veel negatieve kritiek. Om over pesterijen, lichte mishandelingen, intimidatie en seksuele intimidatie maar even niet te spreken… Ik was het vertrouwen in mensen helemaal kwijt en het vertrouwen in mijn familie wankelde ook, doordat ik niet meer kon onderscheiden wie het goed met mij voorhad (door depressie).

Angstig …

Angst voert dan de boventoon. Ik begreep de wereld en maatschappij niet en zij schenen mij ook niet te begrijpen. Bij het Ggz kreeg ik handvatten mee om er mee om te gaan en het ging iets beter. Daardoor ging het met mijn depressie, die ook geconstateerd, was ook iets beter. Op een gegeven moment dacht ik dat ik alles wel weer aan kon en bleef weg bij het Ggz.

Maar wat deed ik dan om mensen te vermijden? Nou, ik keek naar de grond en had geen oog voor wat er om mij heen gebeurde. Ik keek schichtig om mij heen als ik mijn deur uit ging en trok me terug als ik iemand zag. Ook droeg ik graag een pet. Veel over mijn schouder kijken als ik iets ging doen, bang om kritiek te krijgen bij heel normale dingen. Ook boodschappen doen was een regelrechte ramp. Ik heb regelmatig mijn kar met boodschappen laten staan, omdat ik totaal in paniek was. Als ik netjes alles had afgerekend, wat ik altijd deed, was ik bang dat ik beschuldigd zou worden van diefstal, ook al was daar geen reden voor.

Verbetering

Angst… Een slechte raadgever en daardoor ga je dingen denken die er niet zijn. En eenmaal in Frederiksoord (2004 en een diagnose ASS in 2003), was de angst nog niet helemaal voorbij. Ik kwam door een nieuwe diepe depressie voor het eerst aan de medicijnen en die namen ook de angst wat weg. In de loop van 2003 had ik leren praten over dingen die er toe doen en dat deed ik ook. Ik was gewoon eerlijk naar de mensen toe die met mij om gingen en dat werd meestal zeer gewaardeerd. Daarbij begon ik ook complimentjes te krijgen van mensen die ik kende en soms wat positieve kritiek. Ik werd niet neergehaald en mijn vertrouwen groeide. Dit dankzij familie, begeleiding en later ook vrienden die ik gemaakt had.

Omgaan met complimentjes

Dat ik complimentjes en positieve kritiek kreeg van soms nagenoeg onbekende mensen, dat deed me erg veel. In het begin was ik wantrouwend, omdat ik zoveel negatiefs meegemaakt had, dat ik het gewoon niet geloofde. Ik voelde me in het begin erg ongemakkelijk bij complimentjes en sloeg dan dicht. Doordat familie en begeleiding me daarbij heeft geholpen en doordat mijn zelfvertrouwen groeide, werd het makkelijker. Ik kon de mensen bedanken voor hun woorden en die bedankjes zijn zeer oprecht. Toch vind ik soms nog moeilijk, vooral als men door blijft gaan en dan word ik overspoeld door emoties en weet ik het even niet meer.

Dingen die voor mij gewoon zijn, zoals mijn omgang met dieren of computers, daar heb ik het meeste moeite mee als ik daar een compliment over krijg. Maar goed voor anderen is het misschien iets wat ze niet of minder goed kunnen en dan lijkt het al gauw bijzonder. Ik denk altijd maar zo, iedereen heeft een of meerdere kwaliteiten waar ze in uitblinken. Dat is stiekem toch wel een complimentje waard.

Geen toneel meer

Ik kwam in aanraking met andere mensen met een ASS of dergelijk probleem en kon ik ervaringen uitwisselen. De wereld werd minder eng en langzaam aan werd ik mezelf voor het eerst in heel veel jaren. Alleen nog een toneelspelletje opvoeren als het niet anders kon, maar dat werd al minder in de loop der jaren. Ik leerde dat je mocht zijn wie je bent en dat iedereen zijn goede en minder goede kanten heeft. Het is een kwestie van accepteren en mee leren omgaan.

Tot slot

Ik heb nog steeds angst om nieuwe mensen te ontmoeten, maar ik doe het wel. Ik heb het grootste gedeelte van een sociale fobie overwonnen. De angst komt vooral voort uit het feit dat ik niet weet wat ik moet verwachten en hoe ik reageer op de nieuwe persoon en hoe diegene op mij reageert. Je kunt namelijk niet met iedereen een klik hebben, en dat maakt het voor mij net even te spannend. Verder kan ik zeggen dat ik de mensen niet meer uit de weg ga en meestal met opgeheven hoofd door het leven ga. Ik zeg meestal, want soms zit ik gewoon niet lekker in mijn vel en dan wil ik even geen gedoe aan mijn hoofd. Maar ik denk dat iedereen dat wel eens heeft.