Euthanasie, een lastig onderwerp om over te schrijven en te praten. Toch is het iets dat regelmatig in mijn gedachten rondspookt, sinds mijn vriendin twee jaar geleden besloot dat haar leven klaar was. En gezien het feit dat ik vanaf punt nul betrokken ben geweest bij haar strijd ben ik ook anders gaan denken over euthanasie en alles daar omheen. Dit stuk is hoe ik persoonlijk over dit onderwerp denk en geenszins de bedoeling dat ik mensen kwets of op bepaalde gedachten wil brengen.
Wie bepaalt of je leven volbracht is?
In de Nederlandse wetgeving is geregeld dat euthanasie legaal is bij ondraaglijk (lichamelijk en/of geestelijk) lijden. Toch komt het maar zelden voor dat het verzoek om euthanasie van een psychiatrisch patiënt, uitgevoerd wordt. Het is natuurlijk ook vreselijk moeilijk om te bepalen of iemand geestelijk ondraaglijk lijdt. Bij een uitbehandelde ongeneeslijke (dodelijke) ziekte zonder uitzicht op genezing is dat ietsje minder problematisch. In het geval van mijn vriendin was het een kwestie van beide. Na het overlijden van haar man had ze zich al aangemeld bij de NVVE (Nederlandse Vereniging Voor Euthanasie) en de Levenseinde Kliniek. Haar gezondheid was dusdanig slecht dat ik me daar wel iets bij voor kon stellen, al had ik niet het idee dat ze zó snel gebruik van hun diensten wilde gaan maken. Helaas is het jezelf aanmelden bij bovengenoemde vereniging en kliniek niet voldoende, huisarts en/of behandelende specialisten bepalen uiteindelijk of je wel of niet voor euthanasie in aanmerking komt. Volgens haar huisarts was mijn vriendin ‘gewoon’ depressief en was er heus nog wel kwaliteit van leven mogelijk als ze maar wilde! De huisarts stond dus niet positief tegenover haar verzoek om euthanasie maar dat had eigenlijk niets met haar geestelijke/lichamelijke conditie van doen. Nee, de huisarts had persoonlijke overtuigingen die lijnrecht tegenover die van mijn vriendin stonden. Tja en wie trekt er dan aan het kortste eind? Om een lang verhaal niet onnodig nog langer te maken, het hele verhaal kun je hier lezen:
De andere kant
Helaas heb ik ook de andere kant van het verhaal meegemaakt, mijn innig geliefde moedertje bleek een agressieve vorm van longkanker te hebben, operatie was onmogelijk en haar lijden kon alleen verlicht worden door medicijnen en bestralingen. Ondanks alle pijn heeft mijn moeder tot aan haar laatste adem teug gevochten om in leven te blijven. En juist doordat ik beide ervaringen heb weet ik dat je nooit zomaar even een einde aan je leven maakt, daar gaat het nodige aan vooraf. Maar ik vind wel dat ieder mens zelf mag beslissen of zijn/haar leven klaar is. En of dat dan een jong of oud mens is, doet niet ter zake! Wat ik ook begrijp is dat de meeste artsen niet staan te jubelen om iemand te helpen bij hun levensbeëindiging, ze hebben tenslotte een eed afgelegd dat zij alles in het werk zullen stellen om hun patiënten in leven te houden. Waarom dan het eind-oordeel in handen van diezelfde artsen leggen?
Zelfdoding of euthanasie?
Eigenlijk is het verschil simpelweg dat je bij euthanasie hulp krijgt van een bevoegde arts en bij zelfdoding niet. Het eindresultaat is hetzelfde, de manier waarop is een heel ander verhaal. Sinds het overlijden van mijn vriendin denk ik daar dus regelmatig over na. Helemaal sinds ik het verhaal hoorde van iemand die door een ongeval volledig verlamd is geraakt (vanaf de nek) en niet meer kan praten. Die persoon heeft dus een probleem als er niets is vastgelegd omtrent euthanasie. Dan heb je dus gewoon geen keus meer en moet je familie bepalen of er wel dan niet doorgegaan wordt met behandelen. Ik krijg het er spontaan benauwd van!! Dus ben ik maar eens op onderzoek uitgegaan want ik wil graag zelf beslissen in bepaalde situaties. Gelukkig kun je zelf bij voorbaat een aantal zaken vast laten leggen d.m.v. een levenstestament. Dat is simpelweg online te regelen en kost je ongeveer tweehonderdvijftig euro (lees vooral eens wat informatie hierover door!!). In zo’n levenstestament kun je ook wensen omtrent levensbeëindiging vast laten leggen. Dat wil echter niet zeggen dat het ook daadwerkelijk gebeurt! Gezien het feit dat daar nog steeds de (huis)arts ‘verantwoordelijk’ voor is, moet je daar dus elk jaar contact over hebben met die arts. En voor alles geldt, je moet wilsbekwaam zijn om dit allemaal te regelen!
Ben je met een lichte geestelijke beperking wel wilsbekwaam?
Nee dus! Mensen met een lichte geestelijke beperking komen vrijwel nooit in aanmerking voor euthanasie. Daar is al het nodige over geschreven en gepubliceerd.
Euthanasie op de rand van het verstand
En ik snap dat wel, ergens, maar ik vind het ook moeilijk te verteren. Zo kan ik er dus van uitgaan dat mijn broer (als hij dat zou willen) nooit voor euthanasie in aanmerking komt. Het blijft een moeilijk onderwerp waar niemand graag over praat. Toch vind ik het belangrijk dat er wel over wordt gepraat omdat je nooit weet wat er om de volgende bocht op je ligt te wachten! Want misschien ben ik straks wel degene die moet beslissen over het lot van mijn broer of kind!
inderdaad een zwaar onderwerp, maar wel een die de kijk en de waarde van het leven door een vergrootglas bekijkt.
ik ben ook van mening dat je zelf je einde mag regelen, ik moet er echt niet aan denken ergens weg te kwijnen, niets meer te kunnen en enkel nog verzorgt kan worden.
Ik zou zo niet kunnen leven.
En ik zou niet willen dat mijn nabestaanden mij zo zouden moeten zien.
Inderdaad iets wat ik ook nog altijd moet gaan regelen, al weten mijn nabestaanden wel dat ik voor kwaliteit van leven kies.
Die keus zou ik ze graag willen ontnemen…
Bij een huisdier is die beslissing al zwaar, laat staan bij familie….
Dankjewel voor je reactie Petra. Het feit dat we er over na mogen denken en keuzes kenbaar maken is iets waar ik heel dankbaar voor ben. Het kan hier ook besproken worden en beschreven. Dat is een grote vrijheid! Laten we er dan ook gebruik van maken door onze wensen omtrent levensbeëindiging en het stoppen van medische behandelingen, vast te leggen. Ik hoop dat ik een steentje bij kan dragen aan bewustwording op dit vlak.
Een heel goed blog. Een zwaar onderwerp maar wel een onderwerp wat heel goed besproken moet blijven worden. Als je kijkt wat er inmiddels al bereikt is tegenover hoe het was. Dan is er vast een toekomst waarin je vrij de beslissing mag nemen en dat een dokter er ook wat makkelijker een beslissing in kan maken (en ik weet dat het voor hem/haar ook moeilijk is.) Het is gelukkig in Nederland bespreekbaar en dat maakt het voor de toekomst positief.
Dankjewel Carla, voor je reactie. We zijn gestaag op weg naar een tijd waarin de keuze’s en de uitvoering ervan iets soepeler zullen gaan. Al blijft zorgvuldigheid geboden. We hebben in ieder geval de mogelijkheid om onze wensen kenbaar te maken.
Het stuit mij tegen de borst dat er uberhaupt anderen zijn die erover beslissen dat ik door zou moeten leven, in geval ik zelf niet meer wil. Je wordt hier op deez’ aardkloot gedropt, zonder dat je daar om gevraagd hebt en dan zullen er anderen zijn die bepalen of ik uit mag stappen? Wat is dat voor iets idioots? De mens is een bemoeierig ras, laat iedereen toch gewoon doen waar hij of zij zelf zin in heeft. Zo lang je niemand tot last bent, mag je toch zelf weten of je het wel genoeg vindt? Dat beslis je immers niet zo maar even na een middagje verveling! Ik ben mijn hele leven al een eenling, die vanuit de buitenkant naar groepen mensen kijkt, die van alles maar oh zo belangrijk vinden en vervolgens hun wil opleggen aan anderen. Grof gezegd: opsodemieteren, ik bepaal zelf wel wat ik doe, daar heeft niemand iets mee nodig en zeker niet mensen waar ik tijdens mijn leven geen kennis van en mee heb. Gelukkig ben ik getrouwd met een vrouw die er net zo over denkt. Als het voorbij is is het voorbij, wat geweest is is geweest… gelukkig maar.
Dankjewel voor je reactie Jan! Inderdaad…we hangen van regels en wetten aan elkaar. Om moedeloos van te worden. Daarom heb ik ook gelinkt naar het verhaal ‘naar huis’ en het krantenartikel.